Vragen over Massage bij Kanker

Op deze pagina staat een vertaling van Is your therapist trained van de Society for Oncology Massage in de VS. Indien u verder nog vragen heeft dan kunt u contact opnemen met de regio-coördinator van het kwaliteitsregister Netwerk Massage bij Kanker in uw regio. 

Is uw massagetherapeut opgeleid?

“Luisteren is een scheppende kracht. Er gebeurt iets prachtigs als er echt naar ons wordt geluisterd. We komen tot bloei, ideeën komen tot leven en groeien, we herinneren ons wie we zijn. Sommigen zien deze kracht als een scheppende fontein binnenin ons, anderen noemen het de innerlijke geest, intelligentie, de ware ik. Hoe deze kracht ook wordt genoemd, het krimpt als er niet naar ons wordt geluisterd en het groeit wanneer dat wel gebeurt.” - Kay Lindahl

Massage kan de kwaliteit van leven met kanker verbeteren, maar niet zomaar elke massage: een oncologische massage. Doordat het lichaam reageert op de ziekte kanker en de behandeling, moet de massage zorgvuldig afgestemd worden. Een in oncologische massage gespecialiseerde massagetherapeut is in staat u te vertellen hoe dat moet en vooral ook waarom.

Wordt u nu behandeld voor kanker of bent u in het verleden behandeld en wilt u gemasseerd worden? Dan is de veiligste manier om een massagetherapeut te vinden die een gedegen training heeft gehad op het gebied van de ziekte kanker, de behandelingen en de bijwerkingen daarvan. Iemand die weet hoe hij die kennis moet gebruiken om een massage af te stemmen op de persoon en de fase van de ziekte waarin iemand zich bevindt.
Hieronder vindt u een aantal vragen waarmee u kunt achterhalen of een massagetherapeut voldoende getraind is om u met uw specifieke ziektegeschiedenis te masseren.

1) Vraag of hij/zij specifieke training heeft gehad op het gebied van contra-indicaties voor massage bij mensen met kanker, de afstemming van een massage op iemands lichamelijke en geestelijke conditie en het effect van massage bij kanker.

Is dit niet het geval, zoek dan naar een andere massagetherapeut. Massage geven aan iemand die de ziekte kanker heeft (gehad), moet niet gedaan worden zonder training. Een massagetherapeut die niet getraind is, maar zegt “dat is geen probleem” of “het komt goed, ik geef gewoon een lichte massage”, begrijpt niet welke risico’s hij/zij neemt met uw gezondheid en veiligheid.

2)  Als de massagetherapeut getraind is, was dat dan een training via internet, een eendaagse   cursus of een cursus van 24 uur of meer bestaande uit een theorie- en een praktijkgedeelte gegevens volgens de internationale richtlijnen voor scholing en docenten van Society of Oncology Massage?

De Society of Oncology Massage heeft richtlijnen opgesteld waaraan cursussen en docenten moeten voldoen die massagetherapeuten opleiden om met mensen te werken die kanker hebben (gehad). We zijn ervan overtuigd dat bepaalde vaardigheden essentieel zijn om veilige oncologische massages te kunnen geven. Deze vaardigheden kunnen het best verkregen worden in een meerdaagse cursus met de mogelijkheid om praktijkinstructies te krijgen van een ervaren docent. Idealiter moet de cursus studenten ook de mogelijkheid bieden om met supervisie een patiënt met kanker te masseren.

De meeste massagetherapeuten zijn niet in staat om door middel van een online cursus of een eendaagse cursus de informatie te vergaren om een veilige oncologische massage te geven. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen, dus u moet uw intuïtie gebruiken om te beslissen of u tevreden bent met de antwoorden die de massagetherapeut geeft op uw vragen en of die tegemoet komen aan uw behoeften.

3) Vraag naar zijn/haar ervaringen. Hoeveel mensen met kanker heeft hij/zij gemasseerd en         wanneer was dat?

Meestal verkiezen cliënten een massagetherapeut die gedurende vele jaren veel mensen heeft behandeld boven iemand die net is begonnen. Houdt u echter in gedachten dat massage bij kanker een relatief nieuwe discipline is, dus de meeste massagetherapeuten zullen geen jarenlange ervaring hebben op dit gebied. Onderdeel van een goede training is echter, dat massagetherapeuten er ook mee om kunnen gaan als ze iets niet weten. De ziekte kanker heeft zo veel aspecten en er zijn duizenden mogelijkheden en variaties van behandelingen. Geen enkele massagetherapeut weet alles, maar hoe meer training iemand heeft gehad en hoe meer praktijkervaring hij/zij heeft opgedaan, hoe groter de kans is dat hij/zij weet wat relevant is voor u en uw situatie.

4)  Beschrijf in het kort uw ziektegeschiedenis en behandelplan (inclusief operatie, chemotherapie en bestraling) en vraag wat hij/zij zou veranderen aan een standaard massage. Let daarbij onder andere op dingen als: inkorten van de massagetijd, het aanpassen van de druk, welke aanpassingen men doet in de positionering, en het aanpassen van de beweging van de gewrichten. Het is vooral van belang dat men u kan toelichten waarom deze aanpassingen gedaan worden.

Een massagetherapeut die getraind is in het geven van oncologische massages moet in staat zijn om u een aantal basale aanpassingen te vertellen die hij/zij zou doen op basis van uw ziektegeschiedenis en behandelplan. Het is een goed teken als de therapeut u om aanvullende informatie vraagt. Niets is zwart-wit bij oncologische massages. Uw therapeut zal bepaalde details verhelderd willen hebben. “Oh, u wordt bestraald? Was dat uitwendige of inwendige bestraling?” “U zegt dat uw borst geamputeerd is. Heeft u ook een borstreconstructie ondergaan? Zo ja, wat voor een reconstructie?” De nieuwsgierigheid van een in oncologiemassage getrainde massagetherapeut zal u aanvankelijk misschien verbazen, maar een nieuwsgierige therapeut is een goede therapeut. 

5) Vraag hoe uw verzwakte immuunsysteem een massage verandert.

Gespecialiseerde massagetherapeuten weten hoe belangrijk het immuunsysteem is en ze weten hoe de behandeling van kanker het immuunsysteem kan ondermijnen. Als uw immuunsysteem verzwakt is, moet de massagetherapeut hygiënische voorzorgmaatregelen treffen om u niet in gevaar te brengen.

6) Als u geopereerd of bestraald bent, vraag dan hoe de massagetherapeut omgaat met het risico op lymfoedeem.

Lymfoedeem is een ernstige complicatie. Als u er een verhoogd risico op heeft, is u waarschijnlijk verteld hoe serieus dat risico is en wat u moet doen om lymfoedeem te voorkomen. Als u merkt dat de massagetherapeut nooit gehoord heeft van lymfoedeem of als hij/zij geen duidelijk plan of massageprotocol heeft hoe het lymfoedeem te voorkomen, ga dan niet met deze therapeut verder. Er zijn nl internationale richtlijnen en massageprotocollen opgesteld op basis van onderzoek en ervaring. Een belangrijk onderdeel van de training die men volgt. 

7) Moet u toestemming voor massage krijgen van uw behandelend arts?

Dat is altijd een goed idee, maar toestemming biedt geen garantie dat u de juiste massage zult ontvangen. Een massagetherapeut die opgeleid is in oncologie massage is zeker zo belangrijk.

8) Moet u een massagetherapeut uw volledige medische- en ziektegeschiedenis geven?

Dit is essentieel! Als de massagetherapeut u niet om uw volledige medische- en ziektegeschiedenis vraagt (anamnese), bent u niet op het juiste adres. Een complete geschiedenis is essentieel voor een veilige oncologische massage. Veel massagetherapeuten zijn bang dat het grondig uitvragen van de medische geschiedenis lastig is voor de cliënt. En veel therapeuten werken in praktijken met een strakke afsprakenplanning, waardoor er simpelweg geen tijd is om én een uitgebreide anamnese af te nemen én een massage te geven van 50 tot 60 minuten. Hoe dan ook, het is gewoon niet mogelijk om een veilige massage te geven (oncologisch, maar ook een standaard massage) zonder grondige anamnese.

Al deze vragen kunnen u helpen in te schatten hoe getraind en toegerust een massagetherapeut dient te zijn om u veilig en effectief te helpen. De situaties die we hierboven schetsen, vragen om aanpassing van het standaard massageprotocol. Sommige veranderingen zullen klein zijn en nauwelijks waarneembaar, maar deze aanpassingen kunnen het verschil betekenen tussen het ondersteunen van het genezingsproces en veroorzaken van acute complicaties. Vraag om gedetailleerde, grondige antwoorden op uw vragen. U wilt een massage die veilig is en effectief. Een oncologische massage is niet ‘zomaar een massage’.

TWEE VEELVOORKOMENDE VRAGEN:

V: Waarom is toestemming voor massage van mijn behandelend arts niet genoeg?

A: Artsen hebben duidelijke medische protocollen voor het doen van lichamelijk onderzoek, het beslissen wanneer iemand weer aan het werk mag na een operatie, enzovoort. Goedkeuring voor massagetherapie ligt wat anders. Massages worden op heel veel verschillende manieren gegeven door massagetherapeuten met verschillende opleidingsniveaus. Artsen proberen zo goed mogelijk om te gaan met het groeiend aantal soorten massagetherapieën. Steeds meer artsen zien massagetherapie als een welkome aanvulling voor hun patiënten. Maar het kan niet van hen verwacht worden om op de hoogte te zijn van alle variaties in massages. Uiteindelijk, voorgeschreven of niet, ligt de verantwoordelijkheid voor wat er in de massageruimte gebeurt bij de massagetherapeut …en bij de cliënt die weet welke vragen te stellen en welke antwoorden te verwachten.

V: Ik heb een cadeaubon voor een massage in een wellness centrum (sauna). Hoe kan ik weten of dat veilig is?

A: Dat is moeilijk. Veel wellnesscentra hebben geen massagetherapeuten in dienst die getraind zijn in oncologische massages. Sommigen hebben wel getrainde massagetherapeuten, maar met erg strakke werkschema’s dat er weinig tijd is voor een grondige medische anamnese. Een klein aantal wellnesscentra werkt wel met getrainde massagetherapeuten die medische anamneses afnemen en instructies geven aan de ongetrainde therapeuten.

Hoe dan ook, het is het beste om een getrainde massagetherapeut te vinden. Dat kan in een wellnesscentrum zijn of daarbuiten.

De massagetherapeuten van het landelijke Netwerk Massage bij Kanker hebben ruime ervaring in masseren en hebben de specialisatieopleiding ‘Massage bij Kanker voor professionele massagetherapeuten’ gevolgd. Alle deelnemende massagetherapeuten volgen jaarlijks een verplichte bijscholing om hun kennis op peil te houden. 

Heeft u nog vragen dan kunt u deze stellen aan de regio_coördinator van het Netwerk Massage bij Kanker in uw provincie.

De specialisatie opleiding ‘Massage bij Kanker voor professionele massagetherapeuten’ voldoet aan de internationale richtlijnen, die zijn opgesteld door de Society for Oncologie Massage in de VS

Als vrienden of familie u een massage cadeau willen doen, dan kunt u ze adviseren op de website van het Instituut Massage bij Kanker te kijken.